Meergeneratiehuizen

Meergeneratiehuizen staan in de belangstelling. GoudOud ondersteunt verschillende initiatiefgroepen met informatie en hielp mee met de organisatie van een excursie naar Bahlsengelände Oldenburg. Hier niet ver over de grens vinden we namelijk een mooi voorbeeld van zo’n meergeneratiehuis. Voor geïnteresseerden een prachtige gelegenheid om met de bewoners hiervan een gesprek aan te kunnen knopen over de voor en nadelen van deze woonvorm. De gemeente Groningen vond het een goed initiatief en nam een deel van de kosten voor de touringcar voor zijn rekening. Uiteindelijk kwam de excursie inclusief lunch op 20 euro per deelnemer.

zaal met belangstellenden in het concept meergeneratiehuis
Met grote belangstelling worden de presentaties van meergeneratiehuizen in Oldenburg gevolgd Foto: Willi Kröger

Klik op de foto om de volledige foto Impressie van Willi Kröger bekijken.

Waarom eigenlijk?

Gemeenten en woningbouwcorporaties worden al jaren door de ouderenbonden aangespoord om de hoeveelheid levensloopbestendige woningen uit te breiden. Dit heeft er toe bijgedragen dat er op diverse plaatsen gloednieuwe senioren-appartementen-complexen gebouwd zijn, zoals bijvoorbeeld ook in Groningen direct naast het voormalige verzorgingshuis Oosterparkheem. Maar, vreemd genoeg blijkt er helemaal niet zo veel animo te zijn voor de appartementen die bedoeld waren om het tekort aan geschikte woningen aan te vullen. Naast dat er ongetwijfeld nog meer factoren een rol spelen bij de geringe verhuisgenegenheid, is duidelijk dat veel van de hedendaagse senioren er maar weinig voor voelen om in een complex te gaan wonen dat uitsluitend is bestemd voor mensen op leeftijd.

In de workshop GoudOud hebben we in één van de werkvormen aan de deelnemers gevraagd om met halma-kegeltjes aan te geven hoe men graag zou willen wonen en vooral ook met welke omwonenden.

poppetjes van verschillende leeftijdscategoriën

Middels kleuren kon men voorkeur aangeven:

  • Geel: Ik, en mensen zoals ik.
  • Rood: Vreemde vogels.
  • Zwart: Studenten.
  • Blauw: Stokoud.
  • Groen: Jongvolwassen + piepklein.

De deelnemers verschilden onderling wel in hun keuze voor een woonvorm ( zelfstandige woning, appartementencomplex of woongroep ), maar voelden zich allemaal het meest thuis in een omgeving met een mengeling van zowel leeftijden als leefstijlen. De enige categorie die de meeste deelnemers bij voorkeur niet als directe buur zagen waren de studenten.

Dit is wel aardig in lijn met de analyse (G)oud Wonen van de Gemeente Groningen. Hierin is naar voren gekomen dat de meeste 55-plussers (55%) een voorkeur hebben voor gemengde woonbuurten. Wonen uitsluitend tussen ouderen (16%) of in een buurt met overwegend jongvolwassenen (14%) werd door veel minder respondenten wenselijk geacht.

Hetzelfde onderzoek toonde aan dat bijna 30% van de 55-plussers in onze stad wel in een gedeelde woonvorm zou willen wonen. Dat dan met ongeveer vijf huishoudens samen, en in ieder geval niet met veel meer mensen. Er bleek een sterke voorkeur te bestaan voor een zelfstandige woonruimte zonder aanpassingen of voor een zelfstandige seniorenwoning. Wonen in een seniorencomplex met huismeester en een seniorenwoning met voorzieningen zijn minder in trek.

Op de door de gemeente georganiseerde wijkbijeenkomsten waar circa 200 senioren aan deel hebben genomen is groepswonen in zelfstandige appartementen ook naar voren gekomen als een vorm van ouderenhuisvesting waar onder de bewoners van Groningen wel vraag naar is maar waar er eigenlijk maar weinig van gerealiseerd zijn.

Leden van de Vereniging Van Eigenaren in oprichting ‘De Buren‘ hebben het heft in handen genomen, zijn met KAW hun eigen groepswoning gaan ontwerpen en inmiddels al gestart met bouwen. In Assen heeft woongroep ‘De Linden‘ laten zien dat ook samen met een woningbouwstichting een woongroep gerealiseerd kan worden en dat dit in een tijdsbestek van vier jaar te doen is. In deze voorbeelden is er alleen nog geen sprake van een woonvorm waar ook verschillende leeftijdscategorieën door elkaar wonen.

Vrijburcht Amsterdam is wellicht een goed voorbeeld van een doorbreking van het monofunctionele karakter van menige nieuwbouwwijk waarin ook gezamenlijke voorzieningen en ruimten zijn opgenomen die de mogelijkheid bieden elkaar te ontmoeten en te inspireren.

Samen Wonen Mechelen gelooft ook in het concept: “Talrijk zijn de pleidooien voor een de-institutionalering van het woonzorgbeleid voor ouderen. De nadruk ligt op zelfstandig en solidair wonen in een zelfgekozen context en liefst samen met en in de nabijheid van andere leeftijdsgroepen. Ook de inbedding in het stedelijk weefsel, met zijn vele voorzieningen en bvb. dicht bij openbaar vervoervoorzieningen is belangrijk.”

In Duitsland zijn inmiddels al rond de 250 meergeneratiehuizen gebouwd. In de VPRO tegenlicht uitzending ‘Expeditie nog beter Nederland‘ werd er aandacht aan besteed. Naar aanleiding hiervan zijn op de tegenlicht-meet-up in de Groningse Wolkenfabriek maar liefst vier initiatiefgroepen ontstaan, die ieder in hun eigen wijk, graag op één of andere manier invulling aan dit concept willen geven.

Tot zover deze eerste verkenning of meergeneratiehuizen ook voldoen aan concrete behoefte onder de inwoners van Groningen. Voor meer informatie kunt u terecht op de site www.binhoes.nl die GoudOud heeft opgezet voor de initiatieven die in Groningen ruimten willen creëren waarin gemengd samenleven van verschillende generaties de normaalste zaak van de wereld is.

Creative Commons-Licentie
Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationaal-licentieUniversal Design R.J Visser